Choroby nowotworowe to prawdziwa plaga. Choruje na nie coraz więcej osób. Niestety skutecznego leku na raka nie wynaleziono. Tak samo jest z profilaktyką. Nie ma jednego skutecznego sposobu unikania choroby nowotworowej. Lekarze wskazują jednak działania, które mogą znacznie zminimalizować rozwój komórek rakowych w organizmie. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie zawsze profilaktyka chorób nowotworowych działa skutecznie. Niekiedy choroby są uwarunkowane genetyką i trudno z nimi walczyć. Zobacz, jak zmniejszyć ryzyko nowotworu.
Nowotwory złośliwe rozpoznaje się u ok. 3,2 mln mieszkańców Europy rocznie, około 1/3 z pacjentów umiera. Rak atakuje nie tylko osoby starsze, ale i w wieku rozrodczym, nastolatków i małe dzieci. Niestety skuteczne leczenie raka nadal jest sprawą problematyczną, dlatego lekarze tak dużą wagę przykładają do prewencji pierwotnej. Tym mianem określa się zestaw działań, które zmniejszają ryzyko nowotworu. Badania medyczne wskazują, że prewencja pierwotna pozwala wyeliminować czynniki ryzyka około połowy nowotworów złośliwych.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Rzuć palenie
Wskazuje się, że niemal 30% śmiertelnych przypadków chorób nowotworowych powiązane jest z paleniem papierosów. Nałóg tytoniowy przede wszystkim zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc, przełyku, gardła, jamy ustnej, pęcherza moczowego, trzustki, nerki, żołądka, szyjki macicy oraz białaczki. Warto pamiętać, że na ryzyko wystąpienia tych chorób narażeni są nie tylko czynni, ale bierni palacze, którzy wdychają dym z papierosów, cygar i fajek. U biernych palaczy diagnozuje się przede wszystkim raka płuc, krtani, przełyku oraz jamy ustnej. Chcąc więc zmniejszyć ryzyko nowotworu, jak najszybciej trzeba rzucić palenie. Badania pokazują, że wraz z zaprzestaniem palenia ryzyko nowotworu znacznie i szybko się zmniejsza.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Dbaj o właściwą masę ciała
Otyłość i nadwaga przez coraz większą liczbę lekarzy uznawane są za choroby cywilizacyjne. Jesteśmy coraz grubsi, a wpływ na to ma zarówno to, co jemy, jak i to, jak żyjemy. Okazuje się, że otyłość zwiększa ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe. U osób z nadwagą występuje głównie rak okrężnicy, piersi, trzony macicy, nerki i przełyku. Wzrasta również znacząco ryzyko wystąpienia nowotworu jelit.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Uprawiaj sport
Aktywność fizyczna umożliwia zachowanie właściwej masy ciała, a przez to zapobiega nowotworom piesi, trzonu macicy, prostaty i okrężnicy. Jak mówi przysłowie: w zdrowym ciele, zdrowy duch. Lekarze zalecają, aby sport uprawiać kilka razy w tygodniu. Ćwiczenia powinny być dobrane do naszych możliwości ruchowych oraz stanu zdrowia. Aktywność fizyczna zalecana jest wszystkim – małym dzieciom, osobom dorosłym i seniorom.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Jedz zdrowo
Jako jeden z najważniejszych elementów profilaktyki przeciwnowotworowej wskazuje się dietę. Badania pokazują, że zła dieta to druga (zaraz za paleniem papierosów) najczęstszą przyczyną występowania chorób nowotworowych. Aby ich uniknąć, zaleca się włączenie do codziennego jadłospisu dużych ilości warzyw i owoców oraz zdrowych tłuszczów omega. Produkty te są bogate w przeciwutleniacze, których zadaniem jest zwalczanie wolnych rodników oraz hamowanie namnażania się komórek rakowych. Zdrowa dieta ma największe znaczenie przy zapobieganiu rakowi żołądka, okrężnicy, odbytu i trzustki. Minimalizuje również ryzyko raka jelita grubego i innych narządów przewodu pokarmowego. Zalecana przez WHO dzienna dawka owoców w diecie antyrakowej są 2 sztuki, warzywa powinno się jeść w dawce 200 g.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Ogranicz picie alkoholu
Alkohol, szczególnie spożywany w dużych ilościach zwiększa ryzyko wystąpienia raka jamy ustnej, gardła, krtani, płaskonabłonkowego przełyku, wątroby. Wykazuje się, że alkohol posiada takie same mechanizmy rakotwórcze jak tytoń. Najprawdopodobniej jest to powiązane z aldehydem octowym. Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że dzienny limit spożycia alkoholu dla mężczyzn wynosi 20 g etanolu, czyli np. 2 szklanki piwa, 2 kieliszki wina lub 2 małe kieliszki mocnego alkoholu, natomiast dla kobiet 10 g etanolu.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Uważaj na słońce
Profilaktyka raka skóry zaleca, aby unikać nadmiernej ekspozycji na słońca. Na działanie promieni słonecznych nie należy wystawiać znamion atypowych oraz tych o średnicy powyżej 5 mm. Naświetlone zwiększają one niemal 10-krotnie ryzyko wystąpienia czerniaka, który daje szybko przerzuty do innych narządów.
Profilaktyka antynowotworowa mówi, aby w przypadku dużego nasłonecznienia, szukać zacienionych miejsc, nosić okulary przeciwsłoneczne z silnymi filtrami, chronić skórę przed słońcem smarują ją kremami z filetem, używać odpowiednich kosmetyków. W ten sposób zmniejszy się ryzyko raka skóry oraz płaskonabłonkowego.
Jak zmniejszyć ryzyko raka? Unikaj substancji rakotwórczych i promieniowania
Rak płuca, pęcherza moczowego, międzybłoniak opłucnej, rak krtani, białaczka, naczyniakomięsak wątroby, nowotwory złośliwe jamy nosowej oraz skóry to choroby powiązane z występowaniem substancji rakotwórczych np. w miejscu pracy. Na substancje rakotwórcze można być narażonym, pracując w bliskim otoczeniu krzemionki, gazów spalinowych, produktów rozpadu radonu, pyłu drzewnego, benzenu, azbestu, formaldehydu, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, związków chloru, kadmu i niklu.