Koloru moczu można użyć do diagnozowania szeregu problemów zdrowotnych, w tym chorób wątroby, chorób nerek i infekcji dróg moczowych. Być może nie jest to najbardziej przyjemny temat, ale nasz mocz odgrywa kluczową rolę w naszym zdrowiu. Kolor moczu był użytecznym narzędziem do diagnozowania różnych schorzeń od starożytnych czasów medycyny. Mocz zdrowej osoby powinien być klarowny i w kolorze słomkowym.
Czym jest analiza moczu?
Badanie moczu jest testem laboratoryjnym. Może pomóc twojemu lekarzowi wykryć problemy z twoim ciałem, które mogą być wskazane przez twój mocz.
Wiele chorób i zaburzeń wpływa na to, jak twoje ciało usuwa odpady i toksyny. Układ wydalniczy obejmuje płuca, nerki, drogi moczowe, skórę i pęcherz. Problemy z którąkolwiek z tych części ciała mogą wpływać na wygląd, stężenie i zawartość moczu.
Badanie moczu nie jest tym samym, co badanie przesiewowe leków lub test ciążowy, chociaż wszystkie trzy testy obejmują próbkę moczu.
Dlaczego analiza moczu jest taka ważna?
Analizę moczu często stosuje się przed operacją, jako wstępne badanie przesiewowe w trakcie kontroli ciąży, jako część rutynowego badania lekarskiego lub fizycznego. Twój lekarz może zlecić badanie moczu, jeśli podejrzewa, że masz określone stany, takie jak:
- cukrzyca
- choroba nerek
- choroba wątroby
- zakażenie dróg moczowych
Jeśli zdiagnozowano już którykolwiek z tych stanów, lekarz może użyć analizy moczu, aby sprawdzić postęp leczenia lub postęp choroby.
Lekarz może również zalecić przeprowadzenie badania moczu, jeśli wystąpią określone objawy, w tym:
- ból brzucha
- ból pleców
- krew w moczu
- bolesne oddawanie moczu
Przygotowanie do analizy moczu
Przed badaniem upewnij się, że wypiłeś dużo wody, abyś mógł pobrać odpowiednią próbkę moczu. Nie musisz pościć ani zmieniać diety w celu wykonania testu moczu. Mocz do badania najlepiej pobrać rano, podczas pierwszej rannej toalety.
Należy również poinformować lekarza o wszelkich przyjmowanych lekach lub suplementach. Leki lub suplementy, które mogą wpływać na wyniki analizy moczu, na przykład
- suplementy witaminy C.
- metronidazol
- ryboflawina
- antrachinonowe środki przeczyszczające
- metokarbamol
- nitrofurantoina
Niektóre nielegalne narkotyki mogą również wpływać na wyniki. Przed wykonaniem analizy moczu należy poinformować lekarza o substancjach, z których korzystasz.
Informacje o procesie analizy moczu
Oddajesz do analizy próbkę moczu w gabinecie lekarskim, szpitalu lub specjalistycznym zakładzie badawczym.
Unikaj dotykania wnętrza kubka, aby nie przenosić bakterii z rąk do próbki.
W niektórych przypadkach lekarz może poprosić o wykonanie analizy moczu za pomocą cewnika wprowadzonego do pęcherza przez cewkę moczową.
Metody analizy moczu
Badanie mikroskopowe
W badaniu mikroskopowym laborant analizuje krople moczu pod mikroskopem. Podczas niego może wykryć:
- nieprawidłowości w czerwonych lub białych krwinkach, które mogą być objawami infekcji, chorobami nerek, rakiem pęcherza moczowego lub zaburzeniami krwi
- kryształy, które mogą wskazywać kamienie nerkowe
- zakaźne bakterie lub drożdże
- komórki nabłonkowe, które mogą wskazywać na guz
Test paskowy
Przy jego pomocy jest możliwe stwierdzenie w moczu różnych substancji, między innymi:
- bilirubinakrew
- białko
- stężenie lub ciężar właściwy
- Poziomy pH lub kwasowość
- cukry
Białko w moczu
Czasami poziom białka w moczu może wzrosnąć ze względu na:
- nadmierne ciepło lub zimno
- gorączka
- stres, zarówno fizyczny, jak i emocjonalny
- nadmierne ćwiczenia
Czynniki te nie są zwykle oznaką żadnych poważnych problemów. Ale nienormalnie wysoki poziom białka w moczu może być oznaką podstawowych problemów, które mogą powodować choroby, takie jak:
- cukrzyca
- choroby serca
- nadciśnienie (wysokie ciśnienie krwi)
- toczeń
- białaczka
- anemia sierpowata
- reumatoidalne zapalenie stawów
Lekarz może zlecić badania kontrolne w celu wykrycia wszelkich stanów powodujących nieprawidłowo wysoki poziom białka w moczu.
Obserwacja po badaniu moczu
Nieprawidłowe wyniki analizy moczu zwykle wymagają dodatkowych metod przesiewowych, aby odpowiednio określić przyczynę. Mogą to być:
- badania krwi
- testy obrazowania, takie jak tomografia komputerowa lub MRI
- kompleksowy panel metaboliczny (CMP)
- kultura moczu
- pełna morfologia krwi (CBC)
- panel wątroby lub nerek
Na co wskazują różne kolory moczu?
- Mocz czarny – Taka barwa świadczy o obecności w nim melaniny, a dzieje się tak pod wpływem na przykład nowotworu, który podczas rozrastania się w organizmie produkuje właśnie melaninę
- Mocz brunatny – Może wskazywać na poważne odwodnienie lub chorobę wątroby. Powinieneś zwrócić się o pomoc lekarską, jeśli picie większej ilości wody nie spowoduje zmiany barwy moczu.
- Mocz pomarańczowy – Może to zależeć od barwnika spożywczego lub braku wystarczającej ilości wody. Ewentualnie taka barwa moczu może wskazywać na schorzenie wątroby lub dróg żółciowych – należy zwrócić się o pomoc lekarską.
- Mocz niebieski lub zielony – Istnieje rzadka choroba genetyczna, taka jak rodzinna hiperkalcemia, która może zmienić twoje mocz w te odcienie. Jednak mogą to być również bakterie infekujące drogi moczowe, barwniki spożywcze lub leki.
- Mocz różowy lub czerwonawy – Buraki, jagody i rabarbar mogą sprawić, że pojawi się w moczu taki kolor. Jeśli jednak nie spożywałeś tych warzyw i owoców, powinieneś odwiedzić lekarza, ponieważ może to być oznaką choroby nerek, infekcji dróg moczowych, nowotworów lub problemó
