Czarny bez to roślina znana i doceniana przez medycynę ludową. Spożywa się go głównie w postaci soku. Stosowany jest on głównie na gorączkę i kaszel, ale także pozwala wzmocnić ogólną odporność organizmu. Takie właściwości czarnego bzu wynikają z tego, że zawiera on duże ilości witamin i soli mineralnych. Tych największe ilości znajdziemy w kwiatach i owocach rośliny. Zobacz, jakie są właściwości i działanie czarnego bzu.
O właściwościach czarnego bzu wiemy już od dawna. Jako naturalny lek stosowany jest od wieku. Czarny bez w Polsce jest niezwykle popularny. Jest to krzew, który często rozrasta się do wielkości drzewa. Posiada białe, drobne kwiaty, które zebrane są w baldachy oraz czarno fioletowe soczyste owoce (jagody). Czarny bez przez wiele osób traktowany jest jako roślina ozdobna. Cenimy ją za piękny wygląd i jeszcze piękniejszy zapach. Nie zapominajmy jednak, że owoce czarnego bzu należą do najcenniejszych ziół.
Właściwości lecznicze czarnego bzu
Za najcenniejszy element czarnego bzu uważa się kwiaty rośliny. Są one cennym źródłem flawonoidów i kwasów fenolowych i organicznych. Oprócz tego znajdziemy w nich sterole, olejki, garbniki, triterpeny oraz sole mineralne. Wszystkie te substancje sprawiają, że właściwości lecznicze czarnego bzu to m.in. działanie napotne, przeciwgorączkowe, moczopędne. A ponadto kwiaty czarnego bzu uszczelniają ściany naczyń włosowatych i poprawiają ich elastyczność. Dużo mówi się o tym, że kwiaty czarnego bzu działają przeciwzapalnie, dlatego stosuje się je do płukania chorego gardła oraz przy zapaleniu spojówek.
Właściwości lecznicze owoców czarnego bzu
Duże właściwości lecznicze wykazują również owoce czarnego bzu. W nich również znajdziemy duże ilości cennych dla zdrowia składników. Zawierają one m.in. glikozydy antocyjanowe, pektyny, garbniki, kwasy owocowe, witaminy C, A, wapń, potas, sód, glin i żelazo. Sprawia to, że owoce czarnego bzu działają napotnie, moczopędnie, lekko przeczyszczająco i przeciwbólowo. Jako ich właściwości wskazuje się:
- Oczyszczanie krwi;
- Odtruwanie organizmu i usuwanie z niego szkodliwych produktów przemiany materii oraz toksyn;
- Wspomaganie leczenia chorób skórnych i reumatycznych;
- Wspomaganie leczenia stanów zapalnych żołądka i jelit;
- Łagodzenie bólu przy nerwobólach i rwie kulszowej.
Czy czarny bez jest bezpieczny?
Mówiąc o właściwościach czarnego bzu, nie można pominąć opinii, że roślina jest trująca i niebezpieczna dla zdrowia. Trzeba jednak pamiętać, że szkodliwe dla zdrowia są jedynie surowe owoce czarnego bzu. Wynika to z tego, że zawierają one sambunigrynę oraz prunazynę. Są to substancje, które mogą wywołać zatrucie, objawiające się nudnościami i wymiotami. Związki te znikają w czasie obróbki termicznej np. gotowania czy suszenia. Oznacza to, że przetworzone owoce czarnego bzu można bezpieczne spożywać i nie obawiać się zatrucia. Ważną informacją jest to, że szkodliwe dla zdrowia substancje znajdują się jedynie w owocach, korzeniach oraz liściach rośliny, a nie w kwiatach. Te ostanie są jadalne i można wykorzystywać je w kuchnie np. jako dodatek do sałatek.
Czarny bez w suplementach diety
W aptecznych preparatach suplementujących dietę lub leczniczych często stosuje się czarny bez. Kwiaty rośliny stosowane częsty składnik leków o działaniu przeciwkaszlowym i wykrztuśnym. Preparaty polecane są w walce z suchym i męczącym kaszlem. Przemysł farmaceutyczny korzysta również z owoców czarnego bzu, które znajdują się w lekach przeciw zaparciom i na choroby skóry – głównie łuszczycy.
Przeciwwskazania do stosowania czarnego bzu
Zbyt duże spożycie czarnego bzu prowadzi do biegunek i bólów brzucha. Korzystając z właściwości czarnego bzu, należy pamiętać o ścisłym przestrzeganiu dawkowania preparatów z tej rośliny. Zaleca się, aby syrop z czarnego bzu pić w ilościach nie większych niż 15 ml 3 razy dziennie. Zewnętrzne napary z kwiatów bzu można stosować również 3 razy dziennie na zmiany skórne. Sok z czarnego bzu można pić kilka razy dziennie, można go łączyć z herbatą.
Przepisy na preparaty lecznicze z czarnego bzu
Odwar z kwiatów czarnego bzu
Łyżkę kwiatów czarnego bzu zalej szklanką zimnej wody, doprowadź do wrzenia i gotuj na małym ogniu przez 5 minut. Odstaw na 15 minut, przecedź. Pij 2-3 razy dziennie po 1/3 szklanki jako środek napotny, przeciwgorączkowy i moczopędny.
Sok z owoców czarnego bzu
Owoce czarnego bzu ogrzewaj w garnku, aż puszczą sok, rozetrzyj je na miazgę i przeciśnij przez gazę. Zagotuj sok z miodem (1 część miodu na 10 części soku), rozlej do ciemnych butelek. Pij 2-3 razy dziennie po szklance rozcieńczonego soku (50 g soku uzupełnij gorącą wodą) przy przeziębieniu, zaburzeniach trawienia, nerwobólach.
Nalewka z czarnego bzu
1 kg owoców czarnego bzu umyj i odsącz z nich wodę. Wsyp je do słoja i zalej 1 litrem spirytusu o stężeniu 98%. Słój pozostaw w ciepłym i zacienionym miejscu na miesiąc. Po tym czasie przefiltruj płyn przez bibułą i daje wystudzony syrop cukrowy z 25 dag cukru u 0,5 litra wody. Odstaw płyn na tydzień. Ponownie go przefiltruj i rozlej do butelki. Nalewka z czarnego bzu będzie gotowa za pół roku. Ma ona działanie przeciwgorączkowe i wykrztuśne, doskonale sprawdza się na przeziębienie.
