Chmiel zwyczajny większość osób kojarzy jego jedne z głównych składników piwa. Warto jednak wiedzieć, że ta roślina ma i inne właściwości. Te pozwalają wykorzystywać chmiel przez medycynę naturalną. Wykorzystuje ona zioło przede wszystkim jako substancję uspokajającą i usypiającą. Napar z szyszek chmielu ma jednak o wiele szersze zastosowanie. Poznaj jej wszystkie.
Żeński kwiatostan chmielu określany jest mianem szyszek. To on wykorzystywany jest przez medycynę naturalną i wykazuje duże właściwości lecznicze. Szyszki chmielu są składnikiem wielu suplementów i leków bez recepty, jednak można je też stosować w formie naturalnej. Popularność szyszek chmielu w medycynie alternatywnej sięga tysięcy lat. Sięgali po nie już starożytni Grecy, Rzymianie, mieszkańcy Indii oraz Chin.
Co trzeba wiedzieć o chmielu zwyczajnym?
Chmiel zwyczajny to pnącza roślina ogrodowa, zaliczana do rodziny konopiowatych. Chmiel rośnie przede wszystkim dziko, na wilgotnym, leśnym podłoży. W ogrodnictwie stosowany jest jako ozdobna. Wyróżnia się wieloletni chmiel oraz jednoroczny chmiel japoński. Roślina wykorzystywana jest głównie do produkcji piwa, ale chętnie sięga po niego i farmaceutyka. Szyszki chmielu to cenny składnik wielu suplementów leczniczych i wspomagających funkcjonowanie organizmu. Lecznicze właściwości chmielu wynikają z zawartych w nim olejkach eterycznych oraz innych 150 substancjach aktywnych.
Zastosowanie i właściwości chmielu
Najpopularniejsze zastosowanie chmielu to wykorzystanie go jako środek uspokajający i nasenny. Oprócz tego roślina znana jest z:
- łagodzenia objawów menopauzy u kobiet, w tym uderzeń gorąca, zmian nastrojów – odpowiadają za to zawarte w chmielu fitoestrogeny; ich działanie jest podobne do działania ludzkich estrogenów;
- profilaktyki odkładania kamienia nazębnego i powstawania próchnicy,
- profilaktyki zapalenia dziąseł,
- łagodzenia stresu, napięcia nerwowego, wewnętrznego niepokoju,
- ułatwiania zasypiania,
- pobudzenia apetytu poprzez poprawę procesów trawienia – szyszki chmielu powinno się podawać przy osłabieniu procesów trawiennych, niedokwaśności i nadmiernej fermentacji jelita, przy wzdęciach, odbijaniu oraz przewlekłym nieżycie przewodu pokarmowego;
- profilaktyki chorób nowotworowych – badania podają, że niektóre substancje zawarte w chmielu mogą zapobiegać rozwojowi komórek rakowych;
- profilaktyki zapalenia płuc – ekstrakt z szyszek ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe oraz antygrzybiczne, przez co radzi sobie z drobnoustrojami wywołującymi zapalenie płuc;
- profilaktyki Alzheimera – zawarty w chmielu ksantohumol chroni neurony przed uszkodzeniem na skutek stresu oksydacyjnego i pozwala zapobiegać chorobie Alzheimera, Parkinsona i innych schorzeń neurodegeneracyjnych; w schorzeniach tych dochodzi do zniszczenia neuronów w mózgu, chmiel ma temu zapobiegać;
- łagodzeniu bólów reumatycznych i objawów zapalenia korzonków – napar z szyszek chmielu na reumatyzm stosuje się w formie okładów; kompres pomogą też przy stanach zapalnych skóry i przyspieszają gojenie się trudnych ran.
Napary z chmielu wykazują również działanie moczopędne oraz przeciwbakteryjne, co pozwala je stosować przy infekcjach dróg moczowych. Zalecane są one także mężczyznom, którzy mają problem z prostatą.
Napar z chmielu – uwaga na skutki uboczne
Chociaż o prozdrowotnych właściwościach naparu z chmielu mówi się bardzo wiele, to może on też wywołać wiele skutków ubocznych. Lekarze i osoby zajmujące się ziołolecznictwem przestrzegają przed stosowaniem naparu z chmielu kobiety ciężarne i karmiące. Dotychczas nieprzebadano dokładnie jak działa ta roślina na płód, ale wykazuje się, że może negatywnie na niego wpływać. Inne przeciwwskazania do picia naparu z szyszek chmielu to alergię. Zdarzają się one jednak niezwykle rzadko. Ze stosowania środków zawierających chmiel oraz picia naparów powinny zrezygnować osoby chorujące na raka szyjki macicy i raka piersi. Wskazuje się, że chmiel ma działanie podobne do estrogenów i może negatywnie wpływać na wyżej wymienione schorzenia.
Jak zażywać chmiel zwyczajny?
Chmiel zwyczajny można spożywać na wiele sposobów. Ekstrakty z tej rośliny znajdują się w tabletkach i kapsułkach będących suplementami diety. Ekstrakt z chmielu może być podawany również w formie olejku chmielowego. Inną popularną formą zażywania szyszek chmielu są napary, nalewki i herbaty. Jak przygotować poszczególne produkty?
- Napar z chmielu – należy zaparzyć łyżeczkę suszonych szyszek chmielu w gorącej wodzie; napar powinien parzyć się ok. 10 minut pod przykryciem; w wyniku zaparzania otrzymuje się cierpki, gorzki napój, który najlepiej pić bez cukru.
- Nalewka chmielowa – szyszki chmielu zalewa się 40% alkoholem w proporcjach 1:3; nalewkę z szyszek chmielu najlepiej spożywać w przypadku silnego wzburzenia emocjonalnego w ilości 10 ml;
- Maseczka z chmielu na włosy – preparat wykorzystuje się do walki z łupieżem i w celu wzmocnienia struktury włosów; naturalny olej przygotowuje się, zalewając szyszki chmielu spirytusem i olejem np. migdałowym, kukurydzianym lub lnianym w proporcjach 1:1; po maceracji otrzymuje się olejowy wyciąg, który należy zastosować bezpośrednio na mokre włosy; preparat aplikuje się na ok. 5 minut, a następnie myje głowę wodą otrzymaną z odwaru.