Niewydolność serca, choroba nerek czy żylaki kończyn dolnych – charakterystycznym objawem dla wszystkich tych chorób jest obrzęk kostek. Dolegliwość ta występuje również w ciąży, a niekiedy wiąże się z zatrzymaniem wody w organizmie ze względu na niedostateczną podaż płynów np. w czasie upałów. Opuchnięte kostki u nóg – leczenie. Jakie sposoby na opuchnięte nogi przyniosą ulgę?
Co może powodować puchnięcie kostek u nóg?
Obrzęk kostek w obydwu nogach to często spotykany problem, który dotyka ludzi w różnym wieku bez względu na płeć. Powoduje go upośledzenie lub zatrzymanie przepływu limfy w naczyniach chłonnych, czego powodem jest niewydolność układu limfatycznego. Warto mieć świadomość, że zastój chłonki może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego1.
Opuchnięte kostki nóg – przyczyny – zasadniczo obrzęk kostek dzieli się na pierwotny i wtórny. Obrzęk pierwotny jest efektem wrodzonych nieprawidłowości w układzie chłonnym, natomiast obrzęk wtórny jest konsekwencją choroby, np. choroby nowotworowej2 albo zakrzepicy żył głębokich czy urazu lub zakażenia3.
Opuchnięte kostki nóg – jak leczyć?
Zanim rozpocznie się leczenie obrzęków limfatycznych, najpierw należy dowiedzieć się, z czego one wynikają. Wskazana jest więc wizyta u lekarza, który zleci stosowne badania i postawi diagnozę.
Na opuchnięte kostki nóg pomóc powinny takie metody jak4:
- jak najczęstsze odpoczynki z kończynami dolnymi uniesionymi powyżej poziomu ciała,
- regularnie wykonywane ręczne drenaże chłonne,
- kompresjoterapia (bandażowanie kończyny, kompresja pneumatyczna, noszenie elastycznych pończoch lub podkolanówek),
- ćwiczenia fizyczne ze szczególnym uwzględnieniem ćwiczeń oddechowych.
Co daje kompresjoterapia?
Ucisk kończyn spowodowany przez specjalne wyroby uciskowe, jak pończochy czy nadkolanówki, zwiększa odpływ zarówno z żył, jak i chłonki, w dodatku zapobiega gromadzeniu płynu w przestrzeniach pozanaczyniowych4. Rozróżnia się cztery stopnie ucisku, przy czym wyroby zaliczane do pierwszej grupy stosuje się wyłącznie w ramach profilaktyki, z kolei środki o najsilniejszym ucisku (czwarty stopień) zalecane są w obrzękach chłonnych. Skuteczność rajstop zależy od stopnia ucisku, który dobiera się stosownie do potrzeb5. O pomoc w tym zakresie można poprosić lekarza.
Jaki lek na opuchnięte kostki zastosować?
Puchnące kostki u nóg nie tylko utrudniają wkładanie butów, ale i powodują dyskomfort podczas chodzenia. Na obrzęk wywołany przez takie dolegliwości jak zapalenie żył kończyn dolnych, zapalenie stawów, stłuczenia, zwichnięcia czy naderwania, można zastosować Venożel. Jest to lek w postaci żelu na bazie diklofenaku, który działa przeciwobrzękowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie6.
Należy pamiętać, że Venożel to lek, dlatego przed zastosowaniem powinno się zapoznać z treścią ulotki dołączonej do opakowania albo skonsultować z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać życiu i zdrowiu. Dodatkowo, jeśli po upływie 7 dni nie nastąpiła poprawa lub samopoczucie uległo pogorszeniu, należy skontaktować się z lekarzem.
Opuchnięte kostki nóg – jak dbać o nie na co dzień?
Trudno jest przewidzieć, czy zalecana terapia przyniesie poprawę, jedynie zahamuje postęp choroby czy w ogóle nie zadziała. Pacjent musi więc zdać sobie sprawę z tego, że leczenie będzie długie i żmudne, ponadto będzie wymagać od niego sporego poświęcenia i zaangażowania4.
Osoba z obrzękiem nóg nie powinna narażać swojego organizmu na działanie wysokich temperatur. Musi więc unikać silnego nasłoneczniania i gorących kąpieli, a także zaprzestać korzystania z saun. Dodatkowo powinna dbać o skórę obrzękniętych kończyn, chroniąc ją przed urazami i stosując delikatne mydła i kremy hipoalergiczne. Potrzeba pielęgnacji jest wynikiem obniżonej odporności obrzękłych tkanek4.
Bibliografia:,
- Szuba A. Choroby naczyń chłonnych. W: Szczeklik A. Choro- by wewnętrzne. Kraków; Medycyna Praktyczna, 2005: 438- 440.
- Grądalski T, Ochałek K., Podstawy patofizjologii i postępowania w obrzęku limfatycznym w chorobie nowotworowej. Nowa Med 2001; 97: 55–58.
- Rudzka A., M Kulesza-Mrowiecka M., Kopański Z. i in., Fizjoterapia w opiece paliatywnej – leczenie obrzęku limfatycznego, Journal of Clinical Healthcare 4/2018, 36-40.
- Spannbauer, Dziesięć uwag praktycznych w związku z leczeniem obrzęków limfatycznych kończyn dolnych, Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2007; 2: 87–90.
- Bodio M., Szymańska-Pomorska G., Pytel A., Żylaki kończyn dolnych, Gerontologia Współczesna 4/2014, vol. 2, 185-189.
- Witryna: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/11426/CHPL Venożel (dostęp: 2021.11.15).
