Korzyści zdrowotne płynące ze spożywania stewii obejmują jej zdolność do wspomagania utraty wagi, obniżania ciśnienia krwi, kontrolowania cukrzycy, zapobiegania niektórym formom raka, ochrony zdrowia jamy ustnej, budowania silnych kości i pielęgnacji skóry.
Co to jest stewia?
Stewia to nazwa nadana zielonej liściastej roślinie ziołowej, która pochodzi z Ameryki Południowej i była używana przez setki lat, a to za sprawą jej wyjątkowo słodkich liści. Glikozydy stewii, głównie stewiozyd i rebaudiozyd, są związkami aktywnymi odpowiedzialnymi za jej słodkość. Stewia zyskała w ostatnich latach sławę jako sztuczny środek słodzący, który jest ponad 40 razy słodszy niż cukier, ale zarazem nie wpływa na poziom cukru we krwi. Nie ma również negatywnych skutków ubocznych w organizmie (w przeciwieństwie do normalnego cukru) dzięki czemu stewia jest niezwykle przydatna dla diabetyków .
Stewia jest znana pod różnymi nazwami np. słodki liść lub cukrowy liść, ale oficjalna nazwa naukowa to Stevia rebaudiana. Rośnie w tropikalnej części Ameryki Północnej i Południowej.
Dzięki coraz to nowym badaniom potwierdzającym działanie stewii jako wspaniałej, nowej opcji dla osób stosujących diety kontrolowane ze względu na poziom węglowodanów, liczba krajów, które zatwierdzają stewię jako substancję słodzącą i dodatek do żywności, rośnie. Na przykład już w 2011 r. UE zezwoliła na stosowanie stewii w 27 krajach.
Rodzaje stewii
W zależności od stopnia przetworzenia stewia występuje w trzech formach.
- Zielone liście stewii: Jest to najmniej przetworzona forma stewii. Są 30-40 razy słodsze od cukru, a także lekko gorzkie w smaku.
- Ekstrakty ze stewii: Ekstrakty są 200 razy słodsze niż cukier i stosunkowo mniej gorzkie do zielonych liści stewii.
- Zmielona stewia (proszek): Jest to wysoko przetworzona forma stewii, która zawiera składniki GMO. Jest 200-400 razy słodsza od cukru i jest często określana jako najgorsza postać stewii.
Wartości odżywcze stewii
Stewia jest ceniona za słodki smak, który sprawia, że jest w stanie zastąpić cukier w diecie. Co ważne, stewia ma również bardzo niską kaloryczność.
Korzyści zdrowotne płynące ze spożywania stewii
Korzyści zdrowotne stewii obejmują kontrolowanie prawidłowej zawartości cukru we krwi, utratę wagi, pielęgnację skóry i wiele innych.
Przeanalizujmy niektóre z korzyści zdrowotnych stewii:
- Kontroluje cukrzycę
Najbardziej chwalonym aspektem stewii dla zdrowia ludzkiego jest jej zdolność do regulowania poziomu cukru we krwi w organizmie. Jest to idealny zamiennik normalnego cukru dla diabetyków lub osób stosujących dietę kontrolowaną węglowodanowo, ponieważ mogą one jeść słodkie produkty bez obawy o powikłania cukrzycy.
W przeciwieństwie do sacharozy, która składa się z normalnego cukru stołowego, stewia słodzi żywność w podobny sposób jak cukier, ale zawiera stewiozyd, który jest nie węglowodanowym związkiem glikozydowym. Gdy stewiozyd rozkłada się, cząsteczki zawierające glukozę są absorbowane przez bakterie w jelicie grubym, a nie wchłaniane do krwioobiegu i w ten sposób wpływają na poziom glukozy w organizmie.
- Utrata wagi
Stewia ma bardzo niską kaloryczność i jest od 40 do 300 razy słodsza niż cukier, w zależności od stopnia i rodzaju przetworzenia. Oznacza to, że ludzie mogą spożywać pokarmy, takie jak ciastka, ciasta i cukierki zawierające w składzie stewię zamiast zwykłego cukru, nie martwiąc się o to, że spożyją wielkie ilości kalorii. W taki sposób można z powodzeniem tracić zbędne kilogramy nie tracąc jednocześnie słodkiego smaku potraw. Może to również pomóc w kontrolowaniu nadmiaru zawartości cukru w diecie dzieci.
- Reguluje ciśnienie krwi
Jak wspomniano, stewiozyd jest rodzajem glikozydu, ale istnieją inne glikozydy w stewii, które mogą faktycznie rozluźnić naczynia krwionośne, zwiększyć częstotliwość oddawanie moczu i ułatwić eliminację sodu z organizmu. Oznacza to, że nasz układ sercowo-mięśniowy jest mniej obciążony, co może prowadzić do spadku ciśnienia krwi, który chroni zdrowie serca i zapobiega pewnym stanom, takim jak miażdżyca, ataki serca i udary.
- Zapobiega rakowi
Bogate źródło związków przeciwutleniających w stewii sprawia, że jest idealnym suplementem diety dla różnych profilaktyk raka, w tym raka trzustki. Kwercetyna, kemferol i inne związki glikozydowe w stewii pomagają wyeliminować wolne rodniki w ciele, uniemożliwiając w ten sposób mutację zdrowych komórek w komórki rakowe. Przeciwutleniacze pomagają również zapobiegać przedwczesnemu starzeniu się, zaburzeniom poznawczym i innym chorobom serca.
- Obniża poziom cholesterolu
Badania wykazują, że spożywanie stewii prowadzi do znacznego zmniejszenia poziomu złego cholesterolu, triglicerydów i LDL. Podwyższa również poziom HDL, który jest zdrowym cholesterolem i jest niezbędny dla dobrego profilu lipidowego.
- Zdrowie jamy ustnej
Stwierdzono, że stewia ogranicza formowanie bakterii w jamie ustnej, co czyni ją popularnym dodatkiem do past do zębów i płynów do płukania ust. Zapobiega także powstawaniu ubytków i zapaleniu dziąseł, których sacharoza z pewnością nie robi!
- Ochrona skóry
Stewia jest przydatna w leczeniu chorób skóry, takich jak pryszcze i zapalenie skóry. Zastosowanie miejscowe hamuje rozprzestrzenianie się bakterii i działa w takich sytuacjach jako steryd, co czyni go popularną opcją dla wielu osób, które nie mogą poradzić sobie z walką z powyższymi dolegliwościami.
- Zapobiega osteoporozie
Stewia, w przeciwieństwie do cukru, pomaga w zwiększaniu gęstości mineralnej kości i leczeniu osteoporozy. Badanie na zwierzętach pokazuje znaczenie stewii w zwiększonym metabolizmie wapnia. Naukowcy próbują znaleźć różne sposoby, w jaki można by wykorzystać te właściwości do ochrony zdrowia ludzkiego.
- Inne korzyści
Oprócz wszystkich wspomnianych powyżej korzyści zdrowotnych stewia jest również znana z działania przeciwbiegunkowego, przeciwhiperglikemicznego, przeciwnadciśnieniowego, moczopędnego, przeciwzapalnego, przeciwbiegunkowego i immunomodulacyjnego.
Jak korzystać i przechowywać stewię?
Możesz używać stewii jako substytut cukru w różnych pokarmach:
- Napoje – kawa i herbata
- Produkty mleczne – jogurt i lody
- Sosy, napoje bezalkoholowe i cukierki
- Pieczenie – chleb, ciasta i desery
Pamiętaj, że stewia jest wielokrotnie słodsza niż cukier, dlatego dawkuj ją ostrożnie.
Przechowywanie: surowa stewia ma długi okres przydatności do spożycia, gdy jest przechowywana w chłodnym i suchym miejscu.
Czy spożywanie stewii ma skutki uboczne?
Chociaż nie ma żadnych poważnych efektów ubocznych powodowanych spożywaniem stewii, są pewne wątpliwości, o których należy pamiętać. Oto lista możliwych problemów, które mogą być spowodowane stewią.
- Niebezpieczna odmiana stewii: wysoko rafinowane odmiany stewii, takie jak Truvia, są uznawane za niebezpieczne do spożycia. Chociaż liście i ekstrakt ze stewii są bezpieczne, ich wpływ na zdrowie nie jest do końca poznany i potrzeba więcej badań, aby to stwierdzić.
- Cukrzyca i niskie ciśnienie krwi: Pacjenci z cukrzycą i niskim ciśnieniem krwi powinni kontrolować poziom cukru we krwi i ciśnienie krwi odpowiednio przed i po spożyciu stewii. Zdarzały się przypadki pogarszających się wyników poziomu cukru we krwi. Zdecydowanie zaleca się skonsultowanie się z lekarzem przed dodaniem stewii do diety, szczególnie jeśli cierpisz na którykolwiek z tych stanów.
- Reakcje alergiczne: Osoby uczulone na ambrozję, nagietki, stokrotki i rośliny pokrewne mogą doświadczać objawów alergii. Ponadto, niektóre osoby skarżyły się na wzdęcia, skurcze, a także sporadyczne zawroty głowy lub bóle głowy po spożyciu stewii. Przypadki te są rzadkie, a stewia pozostaje bezpiecznym i korzystnym słodzikiem i dodatkiem roślinnym dla ludzi na całym świecie.
