Karczochy są warzywem, które coraz chętniej stosujemy w kuchni. Jako niskokaloryczne warzywa znane są przede wszystkim ze swoich właściwości odchudzających, jednak to nie jedyne ich zalety. Karczochy zawierają również inne związki ważne dla organizmu, które m.in. poprawiają funkcjonowanie układu trawiennego czy stymulują proces metabolizmu. To niezwykłe warzywo pochodzące z rejonu Morza Śródziemnego, pomaga również przy innych dolegliwościach i schorzenia, a także doskonale smakuje. Poznaj właściwości karczocha oraz zobacz, jak można go wykorzystać w kuchni.
Czym jest karczoch?
Karczoch jest roślina z rodziny astrowatych. Warzywo znane jest już od wieków i wykorzystywane było m.in. w starożytnym Egipcie, Grecji czy Rzymie. Rośnie w okolicach basenu Morza Śródziemnego. Karczochy, które można kupić w polskich sklepach, pochodzą głównie w Hiszpanii, Francji lub Włoszech, ale uprawy tego warzywa znajdziemy też w Niemczech, Szwajcarii czy Stanach Zjednoczonych. Karczoch wygląda jak oset, a w celach jadanych wykorzystuje się pąk kwiatowy rośliny. Aby go przygotować do spożycia, należy usunąć stwardniałe łuski i dotrzeć do soczystego pąku kwiatowego. Jest to tzw. serce karczocha. Sam smak karczocha przypomina szparagi.
Karczoch jest warzywem, które wykorzystuje się zarówno w kuchni, jak i w kosmetyce.
Wartości odżywcze karczocha
Jedną z najbardziej znanych właściwości odżywczych karczocha jest jego niskokaloryczność. Podaje się, że w 100 g warzywa jest tylko 47 kalorii. Warzywo to ma również bardzo mało tłuszczów, przy jednoczesnej dużej zawartości błonnika. Stąd też karczoch jest częstym składnikiem diet odchudzających. Wymienione wyżej wartości odżywcze to jednak nie jedyne, jakie posiada to ozdobne warzywa. Oprócz tego jest on cennym źródłem minerałów takich jak wapń, magnez, żelazo, fosfor oraz potas. Do organizmu dostarcza również beta-karoten witaminę A, C, E, PP, K, B3 oraz witaminy z grupy B. Wartości odżywcze karczocha obejmują również flawonoidy, czyli antyoksydanty. Ich zadaniem jest ochrona komórek przed wolnymi rodnikami i przeciwdziałania infekcją i chorobą.
Karczochy na odchudzanie
Karczochy znane są przede wszystkim jako warzywa odchudzające. Wynika to z ich niskiej zawartości kalorii i tłuszczów, przy jednoczesnej dużej ilości błonnika pokarmowego. W karczochu zawarte są też 4 substancje odchudzające, do których należą:
- Cynaryna – usprawnia ona proces trwania, a także kontroluje pracę hormonów odpowiedzialnych za regulację poziomu cukru we krwi; cynaryna przyspiesza metabolizm lipidów w organizmie, przez co zrzucenie zbędnych kilogramów jest łatwiejsze; dodatkowo cynaryna to doskonały lek na schorzenia układu pokarmowego, częste zaparcia czy wolny metabolizm;
- Inulina – substancja ta pęcznieje w żołądku pod wpływem wody, dzięki czemu na długo zapewnia uczucie sytości i zapobiega podjadaniu; inulina jest również prebiotykiem, który jest pożywką dla pożytecznych bakterii jelitowych; jej działania pozytywnie wpływa na system immunologiczny jelita;
- Kwas chlorogenowy – jest to antyoksydant, który występuje tylko w tkankach roślinnych; pozwala on na zmniejszenie wchłaniania się cukrów, a tym samym zmusza organizm do korzystania ze wcześniej zgromadzonych węglowodanach i tłuszczów;
- Niacyna – jest to witamina B3 i PP, która bierze udział w trawieniu węglowodanach i kwasów tłuszczowych; jednym z jej zadań jest hamowanie rozpadów tłuszczów w tkance tłuszczowej oraz przyspieszenie metabolizmu.
Karczoch na zdrowie – prozdrowotne właściwości karczocha
Karczoch nie tylko wspiera odchudzanie, ale także i pomaga przy innych dolegliwościach. Uznawany jest on za naturalny lek hipoglikemiczny, czyli taki zmniejszający stężenie lipidów w surowicy krwi. Pomaga również utrzymać właściwy poziom cholesterolu, przez co wskazany jest w dietach osób chorych na miażdżycę. Kolejną prozdrowotną właściwością karczocha jest obniżenie stężenia cholesterolu, regeneracja wątroby, poprawa jej ukrwienia oraz pomoc w usuwaniu z niej toksyn. Karczoch, a dokładnie zawarta w niej cynaryna pomaga również leczyć choroby układu pokarmowego np. zespół jelita drażliwego.
Karczoch polecany jest również cukrzykom. Zawarta w nim inulina pomaga zachować prawidłowy poziom cukru we krwi, a kwas chlorogenowy zwiększa tolerancję na glukozę i obniża wchłanianie się cukrów. Jednocześnie karczoch posiada bardzo niski indeks glikemiczny. Wynosi on 18.
Karczoch wskazywany jest również jako roślina pozwalająca przeciwdziałać powstawaniu nowotworów. Jest to możliwe dzięki temu, że zawiera wiele antyoksydantów, które stanowią naturalną barierę dla rozwoju wolnych rodników. Oznacza to również, że karczoch opóźnia procesy starzenia się.
Karczoch w kuchni
Karczoch można gotować, smażyć, piec lub stosować na surowo w sałatkach. Do jedzenia nadaje się serce karczocha, które ukryte jest pod stwardniałym łuskami. Karczochy dobrze komponują się z ziołami, cytryną, pomidorami, jajkami oraz anchois.
Osoby, które chcą jeść gotowany karczoch, powinny go gotować ok.40 minut w osolonej wodzie z kilkoma kropel soku z cytryny. Gotowy powinien być miękki. Ci, którym nie przypadł do gustu smak karczocha, mogą skorzystać z jego prozdrowotnych właściwości zażywają ziołowe tabletki zawierające wyciąg z tego warzywa. Są one dostępne w aptekach bez recepty i kwalifikowane jako suplementy diety.
