Chcą zdrowo się odżywiać i zadbać o swoje dobre samopoczucie często przechodzimy na rozmaite diety. Ich celem nie zawsze musi być redukcja wagi, ale np. oczyszczenie organizmu, uregulowanie poziomu cukru we krwi czy zmniejszenie poziomu złego cholesterolu. Wiele z najpopularniejszych diet zakłada jedzenie warzyw i owoców, ale w określonej formie. Przekonują one, że najzdrowiej jest jeść surowe warzywa i zrezygnować z ich obróbki termicznej. Czy faktycznie tak jest? Zobacz, czy lepiej jest gotować, czy jeść na surowo.
Owoce i warzywa są niezbędne w naszej diecie. Uzupełniają one zapotrzebowanie organizmu na witaminy i minerały. Dietetycy zalecają, aby dziennie zjadać aż 5 porcji warzyw. Można je zastąpić szklanką świeżego soku. Problem pojawia się jednak w zakresie tego, jak jeść warzywa. Część twórców diet przekonuje, że najlepiej warzywa jeść na surowo i całkowicie zrezygnować ich gotowania, pieczenia, duszenia czy smażenia. Wiele osób jednak obawia się, że w zimnym klimacie całkowita rezygnacja z ciepłego posiłku będzie szkodliwe dla organizmu. Ich argumentem jest to, że właściwa obróbka termiczna warzyw nie pozbawia ich właściwości odżywczych.
Kiedy warto gotować warzywa?
Zwolennicy jedzenia warzyw na surowo podają, że większość warzyw pod wpływem obróbki termicznej traci swoje właściwości odżywcze w postaci witamin i minerałów. Okazuje się jednak, że w niektórych przypadkach może być wręcz odwrotnie. Pomidory i marchew pod wpływem wysokiej temperatury zyskują na wartości. Gotowanie uwalnia z nich karotenoidy i likopen – cenne związki uznawane za silne przeciwutleniacze, doskonałe w profilaktyce nowotworów i chorób serca.
Trzeba jednak pamiętać, że warzyw nie można gotować zbyt długo, a także nie można ich wielokrotnie podgrzewać. W ten sposób warzywa tracą nawet 80% wartościowych składników. Jeśli nie lubisz jeść surowych warzyw, to przygotowuj je w małej ilości wody, na parze lub gotuj przez krótki czas.
Kiedy warto gotować warzywa?
Gotowane warzywa to rozwiązanie dla osób, którym surowizna szkodzi. Po surowe warzywa nie powinny sięgać osoby o wrażliwym żołądku. W ich przypadku surowizna może powodować wzdęcia oraz kłopoty z trawieniem. Po gotowane warzywa powinny sięgać osoby starsze i dzieci. Dobrze, aby w ich diecie zagościły kalafior, brukselkę, por, kapusta i brokuły. Warzywa te zawierają duże ilości błonnika, a ten surowy działa niekorzystnie na jelita.
Na surowe warzywa uważać powinny również osoby z problemami nerkowymi – ograniczyć powinny one warzywa zawierające szczawiany. Inne przeciwwskazania do jedzenia surowych warzyw to:
- Przewlekłe choroby tarczycy np., Hashimoto – muszą one ograniczyć głównie spożywanie warzyw krzyżowych np. brukselki, kapusty pekińskiej; w nich zawarte są goitrogeny, które utrudniają wchłanianie i przetwarzanie jodu; osoby z chorobami tarczycy warzywa krzyżowe powinny jeść po wcześniejszym ich długim gotowaniu;
- Choroby dziąseł i zębów – utrudniają one dokładne gryzienie surowych warzyw; ich jedzenie może zaszkodzić i utrudnić utrzymanie zdrowia; wskazuje się, że przy chorobach zębów i dziąseł organizm lepiej odżywiają gotowane warzywa, które nie muszą być długo przeżuwanie.
Surowe, gotowane a może mrożone?
Jako zdrowe uznaje się zarówno gotowane, jak i surowe warzywa. Dietetycy ostrzegają jednak przed warzywami mrożonymi. Na skutek wielokrotnej obróbki warzywa te tracą swoją naturalną energię, witaminy i minerały. Choć mogą być one smaczne, nie przyczynia się do właściwego odżywienia organizmu. Najlepiej sięgać więc po warzywa sezonowe, które prosto można kupić na targu.
Jak przestawić się na jedzenie surowych warzyw?
Osoby, które chciałby zmienić swoją dietę i przestawić się na jedzenie surowizny, powinny to robić powoli i unikać radykalnych posunięć. Podczas zmiany diety należy uwzględnić wszystkie dolegliwości i choroby przewlekłe, które mogą stanowić przeciwwskazania do jedzenia surowych warzyw. Na dietę oparta na surowiźnie najlepiej przejść pod kontrolą lekarza, dietetyka.
Dlatego warto jeść surowe warzywa?
Po surowe warzywa warto sięgać przede wszystkim dla ich witamin i minerałów. Są one w nie niezwykle bogate i nie ulegają zmniejszeniu. Badania naukowe wskazują, że gotowanie zabija witaminy rozpuszczalne w widzie, czyli np. witaminy z gruby B i C. Straty mogą sięgać nawet 50%. Innym negatywnym skutkiem gotowania warzyw jest zmniejszenie zawartości w nich wapnia, magnezu, żelaza, cynku i fosforu. W tym wypadku straty wynoszą do 70%.
Jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: surowe czy gotowane nie ma. Najlepiej, aby dieta była zróżnicowana i obejmowała zarówno warzywa gotowane, jak i surowe. W przypadku gotowania dobrze jest przestawić się na gotowanie na parze lub w wodzie. Jest to najzdrowszy sposób obróbki termicznej, który ogranicza stary witamin, pierwiastków i soli mineralnych. To, jak jeść warzywa powinno być uwarunkowane właściwościami warzywa. Niektóre lepiej i zdrowiej jest spożywać po obróbce termicznej, ponieważ wtedy uwalnia się większość drogocennych dla organizmu związków i substancji odżywczych.
